۴ سوال کلیدی محمد فاضلی از سعید جلیلی درباره قرارداد کرسنت /چه کسی دستور توقف یک جانبه قرارداد را داده بود؟

محمد فاضلی جامعه شناس، در شبکه اجتماعی ایکس نوشت:

سوالی از آقای جلیلی و حامیانش:

شما دستور توقف یک جانبه قرارداد کرسنت را داده اید. بسته به روایت ها درباره خسارت لغو یک جانبه قرارداد، شما بین۴۲۹ هزار تومان تا ۱۵ میلیون تومان به هر ایرانی خسارت زده اید.

چرا بدون ارزیابی عواقبش، قرارداد را لغو کردید؟

وی در ادامه توئیتش، یادداشتی در کانال تلگرامی خود منتشر کرده که به شرح زیر است:

آرزو دارم در این مملکت پرونده یک مسأله مهم برای مردم روشن شود. کرسنت یکی از آن‌هاست. خلاصه آن‌چه همه درباره این پرونده می‌دانند این است: قراردادی برای فروش ۵۰۰ میلیون متر مکعب گاز ترش از میدان سلمان به شرکت کرسنت پترولیوم. قرارداد با دخالت مستقیم آقای سعید جلیلی یک‌جانبه از طرف ایران لغو شده است. پرونده نزدیک به دو دهه در دادگاه‌های مختلف (ظاهراً در دادگاه لاهه، دادگاه سلطنتی بریتانیا، دادگاه منطقه کلمبیا) بررسی شده است.

نکته مهم درخصوص کرسنت این است که همه شواهد نشان می‌دهد دادگاه‌ها ایران را به دلیل لغو یک‌جانبه قرارداد محکوم کرده‌اند. اعداد مختلفی برای جریمه ایران در این قرارداد ذکر شده است.

از رقم قطعی ۶۰۷ میلیون دلار بابت بخش کوچکی از پرونده، تا ارقام ۲.۴۴ میلیارد دلار، و اعداد ۱۴.۵، ۱۸ و ۲۱ میلیارد دلار خسارت بابت عدم اجرای قرارداد و سودهای ناشی از تعویق در پرداخت خسارت و ... ذکر شده است. اعداد ۱۸ و ۲۱ میلیارد دلار در تریبون‌های رسمی در مجلس و انتخابات ریاست جمهوری ذکر شده‌اند.

بر اساس قیمت هر دلار ۶۰ هزار تومان، خسارت وارد به هر یک از ۸۵ میلیون نفر ایرانی، بر اثر لغو یک‌جانبه این قرارداد، می‌تواند به شرح زیر باشد:

یک. اگر خسارت ۶۰۷ میلیون دلار باشد، هر ایرانی ۴۲۹ هزار تومان خسارت دیده

دو. اگر خسارت ۲.۴۳ میلیارد دلار باشد، هر ایرانی ۱.۷ میلیون تومان خسارت دیده

سه. اگر خسارت ۱۴.۵ میلیارد دلار باشد، هر ایرانی ۱۰ میلیون تومان خسارت دیده

چهار. اگر خسارت ۱۸ میلیارد دلار باشد، هر ایرانی ۱۲.۷ میلیون تومان خسارت دیده

پنج. اگر خسارت ۲۱ میلیارد دلار باشد، هر ایرانی ۱۴.۸ میلیون تومان خسارت دیده

خسارت ناشی از درآمد از دست‌رفته عدم فروش گاز ترش میدان سلمان در ۲۰ سال گذشته را هم به این ارقام اضافه کنید.

سخن آخر

شواهد نشان نمی‌دهد شرکت ملی نفت ایران تاکنون پولی بابت خسارت پرداخته باشد، اما کرسنت پترولیوم دنبال گرفتن خسارت است. چهار سؤال دارم:

یک. آقای جلیلی وقتی دستور توقف قرارداد را داده است، از پی‌آمدهای آن مطلع بوده و آگاهانه تصمیم گرفته است؟ گزارش‌های کارشناسی میزان خسارات ناشی از عدم اجرای قرارداد را چقدر برآورد می‌کردند؟

تحلیل هزینه-فایده اجرا نکردن قرارداد چه می‌گفت؟

دو. بالاخره چه زمانی ابعاد چنین پرونده‌هایی برای ملت ایران به صورت شفاف تشریح می‌شود؟ ملت چگونه باید بفهمد از کجا و به‌واسطه چه سیاست‌ها و اقداماتی خسارت می‌بیند؟

سه. چرا مدعیان مختلف یک بار این پرونده را روشن نمی‌کنند تا در هر انتخابات سر و کله ماجرای کرسنت پیدا نشود؟

چهار. بالاخره ملت ایران و هر فرد ایرانی در جریان پرونده کرسنت چقدر خسارت دیده است؟ نقش آدم‌های مختلف در این میزان خسارت چقدر است؟